1. Dekoloniseeracties naar aanleiding van de moord op Lumumba 17 januari 1961
Op 17 januari 2019 is het 58 jaar geleden dat Patrice Emery Lumumba, eerste en voorlopig - buiten Tshombe in 1965 - enige democratisch verkozen premier van Congo werd vermoord, mede onder Belgische verantwoordelijkheid. Heel wat organisaties grijpen deze symbolische datum aan om het te hebben over het koloniale verleden (zie verder). Net zoals vorig jaar dringt ook Hand in Hand opnieuw aan op de erkenning van het koloniale verleden en de band met het huidige structurele racisme. Dit kan bvb door een (koloniale) straatnaam te hernoemen tot een Lumumbastraat of - plein. In verschillende steden hebben we hiervoor actie gevoerd en in Antwerpen werd een motie ondersteund door heel wat mensen en organisaties. In tegenstelling tot in Brussel leidde dit in Antwerpen nog niet tot een concreet resultaat maar we herhalen deze eis naar de nieuwe bestuurscoalitie.
De komende dagen en weken gaan we opnieuw actie voeren over dit thema (zie verder). Het is immers een symbolische speerpunt voor een gedekoloniseerd en antiracistisch beleid. Een speerpunt maar geen eindpunt. Ook op het vlak van onderwijs, bibliotheken en tradities kan een stad of een gemeente heel wat initiatieven nemen.
Concreet verspreiden we de komende dagen en weken affiches in de vorm van een Lumumba-straatnaambordje, zowel op straat als digitaal. Op 4 februari organiseren we ook een gedekoloniseerd Slam Poetry Festival. Andere acties volgen en de eis is ook opgenomen in de grote antiracistische manifestatie van 24 maart in Brussel.
2. Hang een Lumumba-straatnaambordje voor je raam
Onder de noemer #dekoloniseermijnstad roepen de vele partners van Dekoloniseer Antwerpen op om eindelijk in een Lumumbaplein of -straat te voorzien in onze steden. Na het Lumumbaplein in Brussel is het nu tijd voor Antwerpen.
In Antwerpen hebben in 2018 vele individuen, organisaties én politieke partijen de vraag tot een Lumumbastraat ondertekend ( zie https://www.dekoloniseer.be/nl/onderteken-de-brief-voor-een-lumumbastraa...). Het vorige bestuur delegeerde de vraag echter naar een straatnamencommissie.
Het is nu meer dan tijd om de daad bij het woord te voegen en het Antwerps stadbestuur op te roepen een straat of plein met koloniale verwijzingen te herdopen tot een Lumumbastraat of -plein.
Je kan je steentje bijdragen door een Lumumba-straatnaambordje voor je raam te hangen en zo alvast je eigen straat symbolisch te herbenoemen.
Bestellen kan op www.dekoloniseer.be (10 affiches voor 1 EUR).
3. Verander je facebookprofiel naar een oproep voor een Lumumbastraat
Je kan de moord op Lumumba mee herdenken door minstens op 17 januari je facebook-profiel te veranderen naar een oproep voor een Lumumbastraat in Antwerpen. Klik hier, download het beeld en verander je profiel (mits een beetje schuiven en verkleinen).
Je kan ook het volledige digitale straatnaambordje gebruiken als omslagfoto. Klik hier.
4. Halle voert actie voor de herdenking van de moord op Lumumba op 16 januari.
Op woensdag 16 januari om 12uur15 vindt in het stadspark van Halle nabij de koloniale beelden de jaarlijkse herdenking plaats van de moord op Patrice Lumumba. Deze eerste democratisch verkozen premier van het onafhankelijke Congo werd vermoord op 17 januari 1961. De Belgische overheid erkent ondertussen de "onmiskenbare verantwoordelijkheid te hebben gehad in de gebeurtenissen die tot Lumumba's dood hebben geleid". Iedereen is welkom bij deze herdenking.
Er zal bij deze gelegenheid ook een symbolische actie zijn aan het beeld van Leopold II : het laten overgroeien van het omstreden beeld met klimop om te tonen dat we ons verleden nog herinneren, maar er afstand van nemen. De verdere groei van deze klimop moet symbool staan voor de ontwikkeling van een levendig en duurzaam lokaal proces van dekolonisering in Halle. Tijdens een informatielunch om 13 uur in de ontmoetingsruimte van Averechts, Kardinaal Cardijnstraat 3 te Halle, is er een open en onderzoekend gesprek omtrent hoe deze lokale dekolonisering kan worden ingekleurd.
Meer informatie Dekoloniseer Halle : facebook en website.
5. Wanneer we spreken over kolonisatie - De brakke Grond Amsterdam
Het koloniale verleden van België en de dekolonisatie van Congo zijn de laatste jaren een belangrijk thema. Ook in de kunsten vindt deze actualiteit veel weerklank. Recent nog maar worden de Congolese stemmen in het debat over post-kolonialisme gehoord. Ze werpen een nieuw licht op deze gezamenlijk geschiedenis. Om die reden besteedt de Brakke Grond speciale aandacht aan twee kunstwerken:
Brussels/Congolese rapper en regisseur Pitcho Womba Konga speelt zijn voorstelling Kuzikiliza op 21 en 22 januari. De nieuwe installatie Being Imposed Upon van Antwerpse kunstenaars Vesna Faassen en Lukas Verdijk is van 16 t/m 22 januari te zien in de Tuinzaal. Beide werken kijken met andere ogen naar een discussie waar nog steeds diverse nuances ontbreken.
Op zondag 20 januari gaan de kunstenaars in dialoog met elkaar. Gedurende dit gesprek onderzoeken we de mate waarin de (de)kolonisatie of het koloniale verleden van België vorm krijgt in hun kunstenaarspraktijk. Extra stoel aan de tafel voor activist, schrijver en co-founder van Black Speaks Back, Heleen Debeuckelaere. Het gesprek wordt gemodereerd door curator, schrijver en kunstcriticus Vincent van Velsen en is gratis toegankelijk.
De Brakke Grond, Amsterdam, 16 tot 22 januari 2019.
Zie https://www.facebook.com/events/2197081020609898/
6. Vele dekoloniseerevenementen in het Brusselse (17/1 - 19/1)
1° Een conferentie over Lumumba
Het Collectif Mémoire Coloniale et Luttes contre les Discriminations Conférence organiseert op 17/1 (18u tot 21u) een conferentie over Lumumba : « Pensée et stratégie politique de Lumumba : quelles leçons pour l’Afrique et ses diasporas aujourd’hui ? »
Université Saint-Louis - Local 5, Boulevard du Jardin botanique, 43 | 1000 Bruxelles
Zie https://www.facebook.com/events/284657928901755/
2° Decolonialisation is not a metaphore!
Een gespreksavond over de dekolonisatie van de kunst met Laura Nsengiyumva, Omar Jabary Salamanca and Joachim Ben Yakoub.
Brussel, 17/1 - 18h30, Via Via café, Baksteenkaai 74, 1000 Brussel.
Zie https://www.facebook.com/events/370880070338295/
3° Ce que la Belgique doit au Kongo
Een discussie over het verschil in behandeling van genocidaire praktijken. Met onder meer Sandew Hira (internationaal expert dekolonisatie) en Véronique Clette-Gakuba (onderzoekster ULB).
Vrijdag 18/1 van 19u tot 22u, Pianofabriek, Fortstraat 35, 1060 Sint-Gillis.
Zie https://www.facebook.com/events/371637463573248/
4° Kuzikiliza
Kuzikiliza – “zich laten horen” in het Swahili – is een meertalige, interdisciplinaire voorstelling die communicatie en haar mechanismes doet wankelen. Het vertrekpunt van Pitcho Womba Konga was de toespraak van Patrice Lumumba bij de onafhankelijkheid van Congo op 30 juni 1960 – een speech die tot op vandaag actueel is. Want schuilt achter de onafhankelijkheid van een land niet de ontvoogding van een heel volk, en achter de ontvoogding van een volk niet de onafhankelijkheid van ieder mens? Hoe verzoenen we heden en verleden terwijl het dekolonisatieproces nog volop aan de gang is?
Meerdere voorstellingen in de KVS, zie https://www.kvs.be/nl/kuzikiliza
5° Dekoloniseer de kunsten - twee debatten van het festival Congolisation
- Décolonisons les arts! @ Muntpunt
"Is het mogelijk om van binnenuit te dekoloniseren?”
Vrijdag 18/01 om 18:00 uur in Muntpunt
Met: Pascale Obolo, Gerty Dambury, Francoise Vergès en Gia Abrassart
Het festival nodigt Pascale Obolo, Gerty Dambury, Francoise Vergès, drie leden van het Franse collectief "Décoloniser les arts" uit, om hun artistieke en politieke manifest te presenteren. "Décolonisons les arts!” is het eerste schriftelijke verslag van het kunstenaarscollectief dat strijdt tegen discriminatie ten aanzien van tot minderheid gemaakte en postkoloniale groepen in de kunsten in Frankrijk.
- Décolonisons les arts! @ Le Space
"Hoe kan men de dekolonisatie van buitenaf reorganiseren? »
Zaterdag 19/01 om 13:00 uur
Met: Gerty Dambury en Gia Abrassart
Dekoloniseer de kunsten! Ja, maar de groeiende vraag naar dekolonisatie dreigt enthousiast te worden opgepikt door verschillende witte instellingen. De militante eis lijkt net iets te gemakkelijk gecoöpteerd en geherdefinieerd te worden als een nieuw strategisch concept, maar een nieuw concept dat, met de beste bedoelingen van de wereld, dezelfde verouderde praktijken uitdraagt. Geïnspireerd door de Franse beweging "Décolonisons les arts", willen we de vraag stellen of het überhaupt mogelijk is om te dekoloniseren vanuit een witte instelling.
Zie https://www.facebook.com/events/130402897873895/
6° Hommage aan Lumumba op 19/1 in Brussel
Eerbetoon aan Patrice Lumumba, eerste premier van het onafhankelijk Congo, vermoord op 17 januari 1961. Org. Intal.
Programma :
15u30 – 17u30 Lumumba : wat is de toestand in Belgie ? De strijd hier en nu !
Conferentie met Ludo de Witte, Philemon Mukendi, Lies Busselen en Christian Lukenge (zaal Mundo B- Edimburgstraat 26, 1050 Elsene)
17u45 – 18u20 : fakkeltocht
18u30 - 20u : slam “Génération Lumumba” + toespraken / square Patrice Lumumba
Inlichtingen : changeasbl@gmail.com / Congo@intal.be
Zie https://www.facebook.com/events/1969210893126491/
7. Film: The Idol - Zingen onder apartheid? (+ Palestijnse brunch)
The Idol” vertelt het verhaal van Mohammed Assaf, een bruiloft zanger uit een vluchtelingenkamp in Gaza die de populaire wedstrijd ‘Arab Idol’ heeft gewonnen.
Als kleine jongen in Gaza droomde hij van zingen in het Cairo Opera House. Hij slaagde erin de Cairo-audities van ‘Arab Idol’ te behalen, één van de populairste talentenjacht in het Midden-Oosten. Naarmate hij verder gaat in de competitie, moet hij zijn angsten onder ogen zien, om zijn eigen lot in handen te nemen.
Na de film (+nabespreking) staat er een heerlijke Palestijnse (veggie) lunch te wachten. Wees welkom met je familie en vrienden!
De film wordt gespeeld naar aanleiding van de campagne rond de boycot van Eurosong in Israel. Zondag 27 januari om 11uur, filmhuis 't Klappei - Klappeistraat 2, 2060 ANTWERPEN. Snel inschrijven (7 EUR, incl. lunch) via antwerpen@intal.be (plaatsen zijn beperkt!).
Een initiatief van Intal Antwerpen.
Zie https://www.facebook.com/events/217911242332006/